In het Binnenveld is met groot succes flink geïnvesteerd in natuurherstel. Desondanks zuchten de twee belangrijkste natuurreservaten – de Bennekomse Meent en de Blauwe Hel – nog altijd onder vervuiling en verdroging. Dit blijkt uit de recente Natuurdoelanalyse Binnenveld. Mooi Wageningen heeft het verantwoordelijke provinciebestuur daarom gevraagd met spoed maatregelen te nemen. Ons voorstel is daarvoor 13 hectare aan verplichte maar niet gerealiseerde natuurcompensatie in te zetten.
In het Binnenveld is in de afgelopen jaren hard gewerkt aan natuurontwikkeling. Aan de Gelderse kant van de Grift kregen we de Binnenveldse Hooilanden. Aan de Utrechts kant vindt nu de inrichting van de Achterbergse Hooilanden plaats. Het is een gedeeltelijke realisatie van beleidsplannen uit de jaren 90. Destijds is onder de noemer Ecologische Hoofdstructuur (EHS) een start gemaakt met het vergroten en verbinden van de natuurgebieden. Dat ecologisch netwerk was het antwoord op het verlies van biodiversiteit, aangezien versnippering natuurgebieden extra kwetsbaar maakt voor allerlei verstoringen. Inmiddels is de EHS omgedoopt naar Natuurnetwerk Nederland. Hierbij zijn de ambities flink naar beneden bijgesteld. Ook loopt de realisatie ernstig op schema achter.
Knelpunten in het Binnenveld
De positieve resultaten van de verschillende natuurherstelprojecten in het Binnenveld hebben de aandacht wat weggetrokken van de nog steeds aanwezige knelpunten. Weinig mensen zal zijn ontgaan dat er grote problemen zijn met de hoge stikstofneerslag. Klimaatverandering en verkeerd waterbeheer zorgen voor verdrogingsproblemen. En de waterkwaliteit voldoet op veel plaatsen nog niet aan de geformuleerde doelen. Deze problemen spelen ook in het Binnenveld.
Voorgestelde maatregelen uit de natuurdoelanalyse
Eerder dit jaar is daarom een natuurdoelanalyse opgesteld om in beeld te brengen hoe het is gesteld met de kwaliteit van de natuur in het Binnenveld. En in hoeverre de verschillende drukfactoren natuurherstel in de weg zitten. Die natuurdoelanalyse laat zien dat vervuiling en verdroging nog steeds belangrijke drukfactoren zijn. Aanvullende maatregelen zijn nodig zijn om de negatieve effecten daarvan te verminderen. Voorgestelde maatregelen zijn onder meer het reduceren van de drainerende werking van de Grift; het beperken van de grondwaterdrainerende werking door sloten in het agrarische gebied; het instellen van verbod op grondwateronttrekking; het realiseren van een aaneengesloten Groene Grens; het creëren van hydrologische buffers; het laten vervallen van de waterretentiefunctie van het Natura 2000-gebied en het verminderen van de stikstofdepositie.
Snel beginnen met maatregelen
Mooi Wageningen heeft in een brief de Provincie Utrecht gevraagd snel te beginnen met het realiseren van deze maatregelen. Snelheid is nodig, omdat tot nu toe in het gebiedsproces nog vrijwel geen constructieve stappen zijn gezet. We hebben ook aangegeven dat er goede mogelijkheden zijn deze maatregelen te combineren met een nog te realiseren natuurcompensatieopgave vo0r de provincie Utrecht.
Achterbergse hooilanden
Bij de herijking van het natuurnetwerk in het Binnenveld in 2018 heeft de provincie Utrecht namelijk 13 hectare uit het Natuurnetwerk geschrapt. Natuurreservaat Achterbergse Hooilanden werd hierdoor flink kleiner. Zo’n herijking mag alleen als ook compensatie van die hectares plaatsvindt. Destijds heeft de provincie Utrecht toegezegd die 13 hectare elders in de provincie Utrecht aan het Natuurnetwerk toe te voegen. Navraag leert dat de verplichte natuurcompensatie vijf jaar na dato nog steeds niet is gerealiseerd.
Voorstel inzet natuurcompensatie
Mooi Wageningen stelt voor deze 13 hectare natuurcompensatie in te zetten voor natuurherstel in het Binnenveld. Met dit oppervlak is een aaneengeslotenheid van de Groene Grens te realiseren, zijn hydrologische buffers aan te leggen, en is realisatie van waterretentiegebied buiten Natura 2000-gebied mogelijk. Ook kunnen deze hectares het leefgebied voor de grote modderkruiper vergroten.
