K3Delta, Steenfabriek Wienerberger en Staatsbosbeheer zijn gestart met de planvorming voor de herinrichting van de Wolfswaard. Het opstellen van een milieueffectrapport (MER) maakt onderdeel uit van de procedure. In de Notitie Reikwijdte en Detailniveau zijn de te onderzoeken punten aangegeven. In beginsel staat Mooi Wageningen positief tegenover deze herinrichting. Wel hebben we in een zienswijze geadviseerd een aantal zaken nader te onderzoeken in het MER.

 

Herinrichting

De beoogde gebiedsontwikkeling in de Wolfswaard beslaat bijna 80 hectare. Bij oplevering zal het gebied onder te verdelen zijn in ruim 70 hectare natuur waarvan 6,1 hectare ondiep water (tot een waterdiepte van 4 meter), 20,4 hectare dieper water en 44,2 hectare moeras en landnatuur. Daarnaast is voorzien in de realisatie van een 6 hectare grootte haven en een uitbreiding van het steenfabrieksterrein met 2,8 hectare. Op de locatie van de nieuwe plassen en haven (32,5 ha) wint K3Delta tijdelijk zand en klei.

Inrichtingsvoornemen “Natuur”

Uitgangspunt bij de herinrichting is het inrichtingsbeheer “Natuur”. Maar er is ook een alternatief beheerplan “Cultuur”. In dit alternatief is gekozen om extensief agrarisch medegebruik te faciliteren en de aanwezige cultuurhistorische elementen in het gebied te versterken. Denk aan knotwilgen, hagen, hooilanden, en rabatten. Op de buitendijkse graslanden vindt het beheer extensief plaats en maakt onderdeel uit van een meer natuur-inclusieve bedrijfsvoering van lokale agrariërs. Mooi Wageningen adviseert, gezien de ligging in Natura 2000 Rijntakken in het MER te onderzoeken of de beheervariant “Cultuur” voldoende bijdraagt aan de realisatie van de hoge biodiversiteitswaarden en de Natura 2000-doelen. En welke minimale eisen aan natuurinclusiviteit moeten worden gesteld.

Uitbreiding steenfabriek en verlies areaal Natura 2000

Met de uitbreiding van de steenfabriek en de aanleg van de haven gaat bijna negen hectare areaal Natura 2000 Rijntakken verloren. Maar omdat de uitbreiding van de steenfabriek samen gaat met een verduurzaming van het productieproces, komt het mogelijk opheffen van een steenfabriek van Wienerberger elders in beeld. Mooi Wageningen adviseert te onderzoeken of het vrijkomende terrein dan aan het Natura 2000 Rijntakken kan worden toegevoegd. Zo neemt het areaal per saldo niet af.

Stikstofemissie en elektrificatie

De winning en de afvoer van klei en zand leidt tot een toename van de uitstoot van stikstofoxiden. Hetzelfde geldt voor de uitbreiding van de steenfabriek. Hierdoor neemt de depositie van stikstof op de nabijgelegen Natura 2000 gebieden Rijntakken en Veluwe toe. Wij adviseren om niet alleen te onderzoeken hoe een toename van de stikstofdepositie te voorkomen, maar ook hoe deze substantieel te verminderen. Elektrificatie van de processen behoort immers tot de mogelijkheden. En als de stikstofemissie van steenfabriek toeneemt, is deze uitbreiding dan nog te realiseren?

Recreatie en verstoring vogels

De Wolfswaard is in het kader van Natura 2000 als Vogelrichtlijngebied aangewezen. Dit betekent dat extra aandacht noodzakelijk is voor de bescherming van zowel broedvogels als overwinterende vogels. Vandaar we adviseren te onderzoeken hoe verstoring van deze vogels door recreatie en andere activiteiten het meest effectief kan worden voorkomen.