Beschermde habitats in het Natura 2000-gebied Binnenveld verslechteren, onder meer als gevolg van overmatige stikstofdepositie. Verantwoordelijke overheden kijken toe, proberen uitbreiding van veehouderijbedrijven mogelijk te maken en maken plannen om in het gebied volop woningen en bedrijven te bouwen.

Grote zorgen over kwaliteit beschermde habitats

Mooi Wageningen maakt zich grote zorgen over het uitblijven van maatregelen om de verdere verslechtering van beschermde habitats in het Natura 2000-gebied tegen te gaan. Ondanks alle ingrepen voor herstel en het vergroten van het natuurgebied wordt namelijk te weinig gedaan aan de onderliggende drukfactoren zoals de veel te hoge neerslag van stikstof. In de afgelopen jaren zijn vele onderzoeken uitgevoerd. Het belangrijkste is de zogenaamde Natuurdoelanalyse die de provincie Utrecht heeft opgesteld. In de Natuurdoelanalyse is onderzocht of huidige en voorgenomen maatregelen voldoende zijn om verslechtering van natuurkwaliteit tegen te gaan en uiteindelijk de natuurdoelen te realiseren.
Het rapport concludeert dat voor de habitattypen blauwgraslanden en veenmosrietlanden. verslechtering niet is uit te sluiten. Hier zijn aanvullende maatregelen nodig om dat te voorkomen en natuurdoelen te realiseren. Ook de situatie voor de grote modderkruiper is zorgwekkend. Voor geel schorpioenmos is de situatie gunstiger, maar ook daarvoor zijn extra maatregelen nodig om doelen te behalen.

Onafhankelijk oordeel

De Natuurdoelanalyse is beoordeeld door de onafhankelijk Ecologische Autoriteit. In haar advies geeft de Ecologische Autoriteit aan dat de kwaliteit van natuur in het Binnenveld is verslechterd en dat verdere verslechtering niet is uit te sluiten. Ook geeft ze aan dat voorgestelde maatregelen onvoldoende concreet zijn. De Ecologische Autoriteit adviseert dan ook: “Direct te nemen aanvullende maatregelen moeten verdere achteruitgang van het Binnenveld tegengaan. Het gebied heeft te maken met te veel stikstof, verzuring en verdroging door een te lage beschikbaarheid van kwelwater. De Ecologische Autoriteit ziet dat er al veel maatregelen worden genomen in het Binnenveld, maar dat deze nog onvoldoende zijn voor herstel van de natuur”.
Die inzichten zijn niet nieuw. Al decennialang is bekend dat de hoge stikstofdepositie en verdroging zorgen voor de achteruitgang van natuur. In de wet is ook al net zo lang vastgelegd dat provincies in zo’n situatie maatregelen moeten treffen om die verslechtering tegen te gaan. Helaas zijn al die tijd onvoldoende maatregelen genomen. Met name de neerslag van stikstof is al jarenlang onverminderd hoog.

Gebiedsproces

Het gebiedsproces is gestart om deze problemen in samenhang met andere opgaven voor het gebied op te pakken. Zo’n integrale aanpak, waarbij aandacht is voor de onderlinge samenhang tussen de verschillende opgaven en partijen uit het gebied actief worden betrokken is logisch. Tegelijkertijd moet wel gewaarborgd worden dat minimale verplichtingen en maatregelen die daarbij horen ook daadwerkelijk worden uitgevoerd. Het voorkomen van verdere verslechtering van natuur is zo’n minimale verplichting. Daarvoor zijn vermindering van de stikstofdepositie en verbetering van het waterbeheer essentieel. De maatregelen die daarvoor nodig zijn krijgen in het gebiedsproces tot nog toe weinig aandacht.

Uitbreiding veestapel

Eind juni kwam ook nog eens het nieuws dat de gemeente Ede en de Provincie Gelderland van plan zijn om toestemming te geven voor de bouw van een nieuwe stal met nog eens 323 extra vleeskalveren. En dit op een locatie vlak langs het beschermde natuurgebied. In plaats van een landbouwtransitie wordt daarmee gekozen voor verdere industrialisatie van de veehouderij. De opgave om de uitstoot van ammoniak te verminderen, wordt hiermee afgeschoven op andere bedrijven. In onze zienswijze op dit voornemen hebben we aangegeven dat het voorgenomen besluit in strijd is met wettelijke verplichtingen en haaks staat op de doelen van het gebiedsproces. Ons verzoek aan de provincie is dan ook om de uitbreiding niet toe te staan.

Toekomstige bedreigingen voor Binnenveld

Tegelijkertijd wordt in andere overleggen, die veelal een stuk minder transparant zijn dan het gebiedsproces, vooral gesproken over plannen om in het gebied nog volop ruimte te geven aan woningbouw, bedrijventerreinen, scienceparks en kennisassen.